Ministar saobraćaja Danske izjavio je da se zemlja „neće savijati“ prema tumačenju Evropske komisije o „povratku kamiona“ u Paketu mobilnosti. Neslaganje se odnosi na tumačenje koje se pravilo odnosi i na prikolice, što je i holandsko udruženje cestovnog prevoza također istaklo kao problem.
Osmo-sedmični obavezni povratak vozila – evropski parlament je prihvatio u ljeto 2020. godine u dijelu najnovijih pravila Paketa mobilnosti, ali je na snagu stupio tek u februaru 2022. godine.
Kako piše u članu 5. Paketa mobilnosti – UREDBA (EU) 2020/1055 EUROPSKOG PARLAMENTA I VIJEĆA od 15.07. 2020. 1071/2009, 1072/2009 i (EU) br.
EUROPSKI PARLAMENT I VIJEĆE EUROPSKE UNIJE,
Početkom juna špansko udruženje za drumski prevoz robe Fenadsimer procurilo je objašnjenje EU o tom propisu, koje je odgovorilo na neka od brojnih pitanja koja su prevoznici iznijeli ako primjedbe na tu temu. Od tada, Q&A sheet je službeno objavljen od strane Evropske komisije i može se pročitati OVDJE.
Navođenje počinje objašnjavajući koja vozila potpadaju pod pravilo. Paragraf koji je iznenadio neka evropska udruženja za drumski prevoz glasi:
„Ovo pravilo se odnosi na motorna vozila ili kombinacije vozila koja se koriste za međunarodni prevoz roba koja napuštaju državu članice uspostave. Što se tiče prikolica ili poluprikolica, pravilo se na njih primjenjuje u mjeri u kojoj su na raspolaganju operatorima drumskog prevoza robe u smislu tačaka (e) i (g) člana 5.
e) (jednom kada je odobrenje odobreno, imate na raspolaganju jedno ili više vozila koja su registrovana ili stavljena u opticaj i ovlašćena da se koriste u skladu sa zakonodavstvom te države članice, bez obzira na to da li su ta vozila u potpunom vlasništvu ili, na primer, zadržana na osnovu ugovora o kupovini na lizing ili na osnovu ugovora o iznajmljivanju ili lizingu;)
g) imaju na raspolaganju određeni broj vozila koja ispunjavaju uslove postavljene u tački (e) i vozača koji su inače smešteni u operativnom centru u toj državi članici, u oba slučaja srazmerno obimu transportnih operacija koje sprovodi taj poduhvat.
Komentarišući tumačenje još u junu, portparol TLN-a, holandskog udruženja za drumski prevoz, izjavio je:
„Prikolice i poluprikolice očito nemaju tahograf, pa je nejasna kako države članice to mogu provoditi.“
TLN je također izneo zabrinutost u vezi s provedbom propisa. Ona tvrdi da bilo koja zemlja EU može provjeriti kršenja tog propisa, ali sankciju može primijeniti samo zemlja u kojoj je kompanija registrovana. To je, navodi udruženje, zato što je obaveza vraćanja dio kriterija za stvarni zahtjev za registraciju.
Sada se pojavilo da su presudu Evropske komisije negativno primili i prevoznici u Danskoj.
U saopštenju objavljenom danas na svojoj Facebook stranici, DTL, danska asocijacija za drumski prevoz, kaže da je danskoj ministrici transporta dano „tapšanje po ledjima“ od transportne industrije u zemlji nakon što je ona naznačila da Danska „neće savijati“ tumačenju Komisije.
Ministar saobraćaja Trine Bramsen dao je izjavu kao odgovor na pismo u vezi sa presudom EK koju su poslala brojnim organima i tijelima transportne industrije u Danskoj, uključujući udruženja drumski transport DTL i ITD.
PRAVILA VRIJEDE ZA:
Ovo pravilo važi za
motorna vozila ili kombinacije vozila koja se koriste za međunarodni prevoz robe za najam ili lizing koja napuštaju državu članicu osnivanja. Što se tiče prikolica ili poluprikolica, ovo pravilo se primenjuje na njih u meri u kojoj su na raspolaganju drumskim prevoznicima u smislu tačaka (e) i (g) člana 5. Uredbe (EZ) br. 1071/ 2009 Potražite dostupne prevode prethodnog linkaSR••• i kao takvi su registrovani ili stavljeni u promet i ovlašćeni za upotrebu u skladu sa zakonodavstvom države članice u kojoj je preduzeće osnovano;
motorna vozila koja su tako konstruisana i opremljena da su pogodna za prevoz više od devet lica, uključujući vozača, i namenjena za tu svrhu, kada se koriste za međunarodni prevoz putnika uz plaćanje.
Međutim, u primeni člana 1(4) Uredbe (EZ) br. 1071/2009 Potražite dostupne prevode prethodnog linkaSR•••, osim ako nije drugačije predviđeno nacionalnim pravom, ovo pravilo se ne primenjuje na preduzeća koja se bave zanimanjem drumski prevoznik isključivo putem:
u slučaju drumskih prevoznika, motornih vozila ili kombinacija vozila, čija dozvoljena natovarena masa ne prelazi 2,5 tone;
vozila koja koriste preduzeća koja se bave uslugama drumskog prevoza putnika isključivo u nekomercijalne svrhe ili koja imaju glavno zanimanje osim obavljanja drumskog prevoza putnika (1);
motorna vozila čija najveća dozvoljena brzina ne prelazi 40 km/h.
(1) Prema Uredbi, svaki drumski prevoz, osim prevoza za najam, nagradu ili za sopstveni račun, za koji se ne prima direktna ili indirektna naknada i koji direktno ili indirektno ne ostvaruje nikakav prihod za vozača vozila ili za druge, a koje nije povezano sa profesionalnom delatnošću, smatra se prevozom isključivo u nekomercijalne svrhe.
GDJE SE TREBA VRATITI PRIKOLICA?
Vozilo treba da se vrati u jedan od operativnih centara u državi članici osnivanja preduzeća koje vozilo ima na raspolaganju.
Država članica osnivanja se odnosi na državu članicu u kojoj je preduzeće osnovano, bez obzira da li njegov menadžer transporta potiče iz druge zemlje (član 2, tačka 8 Uredbe (EZ) br. 1071/2009 Potražite dostupne prevode prethodnog linkaSR• ••). Član 5. ove Uredbe utvrđuje kriterijume za prevoznike u drumskom saobraćaju da imaju efektivno i stabilno sedište u državi članici. To je takođe država članica koja je preduzeću dala ovlašćenje za obavljanje delatnosti drumskog prevoznika, u skladu sa članom 11(1) Uredbe (EZ) br. 1071/2009. Potražite dostupne prevode prethodnog linkaSR•••.
Zahtjev nije ispunjen ako se vozilo vrati u bilo koju filijalu ili podružnicu u državi članici koja nije država članica osnivanja.
Vozilo se svaki put može vratiti u isti ili u drugi operativni centar u državi članici u kojoj je preduzeće osnovano.
Vozilo bi trebalo da se vrati u jedan od operativnih centara u državi članici osnivanja preduzeća koje ima vozilo. Uredba ne precizira dužinu vremena za koje vozilo treba da se vrati, što stoga može biti kratkotrajno pod uslovom da pravila o vreme vožnje kao što je navedeno u Uredbi (EZ) br. 561/2006 Potražite dostupne prevode prethodnog linka EN•••.
Kao što je objašnjeno u uvodnoj izjavi 8 Uredbe (EU) 2020/1055 Potražite dostupne prevode prethodnog linkaEN•••, operateri prilikom planiranja povratka mogu pokušati da ga kombinuju sa nekim aktivnostima koje treba da se sprovedu, kao što su održavanje vozila, tehničko inspekcija ili transportna operacija koja se završava u državi članici osnivanja u cilju optimizacije operacija.
Štaviše, zahtev za povratak u državu članicu osnivanja ne bi trebalo da zahteva određeni broj operacija koje treba da se sprovedu u državi članici osnivanja ili na drugi način ograničavaju mogućnost operatera da pružaju usluge na celom unutrašnjem tržištu. Poželjno je da ciklus za takve povratke bude sinhronizovan sa obavezom prevoznog preduzeća iz Uredbe (EZ) br. 561/2006 da organizuje svoje operacije na način koji omogućava vozaču da se vrati kući najmanje svake četiri nedelje, tako da obe obaveze mogu biti ispunjen povratkom vozača zajedno sa vozilom najmanje svaki drugi četvoronedeljni ciklus.
Pravilnik ne precizira kako vozilo treba da se vrati. Stoga se može vratiti bilo kojim drugim prevoznim sredstvom kao što je voz, trajekt ili autotransporter, uključujući i deo putovanja.
KAKO SE RAČUNA 8-NEDJELJNO VRIJEME?
Vozilo treba vratiti u jedan od operativnih centara preduzeća u državi članici osnivanja najmanje u roku od osam nedelja nakon napuštanja te države članice.
Prema pravilima EU o izračunavanju perioda, datuma i vremenskih ograničenja, ukupan period od 8 nedelja počinje od 0:00 dana nakon izlaska vozila iz države članice osnivanja i završava se na kraju istog dana osme sledeće nedelje(1). Vozilo bi stoga trebalo da se vrati u ovaj operativni centar ili u bilo koji drugi operativni centar preduzeća u državi članici u kojoj je osnovana, najkasnije u 23:59 istog dana u nedelji 8 nedelja kasnije.
Na primer, ako vozilo napusti državu članicu osnivanja u bilo kom trenutku u utorak 29. marta 2022., trebalo bi da se vrati u bilo koji operativni centar preduzeća u državi članici osnivanja najkasnije do kraja (23:59) Sreda 25.05.2022.
(1) Uredba (EEC, Euratom) br. 1182/71 Potražite dostupne prevode prethodnog linka EN••• Saveta od 3. juna 1971. kojim se utvrđuju pravila koja se primenjuju na periode, datume i vremenska ograničenja.
Prema pravilima EU o računanju perioda, datuma i vremenskih ograničenja(1), ako je poslednji dan perioda izražen u nedeljama državni praznik, nedelja ili subota, period se završava istekom poslednjeg sata sledećeg radnog dana. S obzirom da se obaveza odnosi na vraćanje vozila u državu članicu osnivanja, relevantni su samo državni praznici u toj državi članici.
Kao rezultat toga, ako vozilo napusti operativni centar u bilo kom trenutku u petak, 25. marta 2022., period od 8 nedelja će se završiti u subotu 21. maja 2022. Međutim, pošto je poslednji dan tog perioda subota, smatra se da je period od završavaju u 23:59 narednog radnog dana, odnosno u ponedeljak 23. maja 2022.
KAKO DOKAZUJEMO?
Nadležni organi država članica moraju da izvrše potrebne provere kako bi potvrdili i nadgledali usklađenost sa zahtevom iz člana 5(1)(b) Uredbe (EZ) br. 1071/2009. Potražite dostupne prevode prethodnog linkaSR•• •. U tu svrhu mogu koristiti sva proporcionalna i efikasna sredstva za proveru ispunjenja obaveze. Od transportnih preduzeća se zahteva da dostave jasne dokaze da se vozila koja su im na raspolaganju vraćaju u jedan od operativnih centara u njihovoj državi članici osnivanja najmanje u roku od osam nedelja nakon napuštanja države članice. Trebalo bi da budu u mogućnosti da koriste bilo koji dokaz da dokažu usklađenost sa ovim zahtevom. Procenu ovih dokaza vrše kontrolni organi države članice u kojoj je preduzeće osnovano, pod kontrolom relevantnih pravosudnih organa.
U praksi, preduzeća mogu da podnesu, na zahtev nadležnih, bilo koji dokument koji pokazuje lokaciju vozila u mestu osnivanja u poslednjih 8 nedelja i/ili svakih 8 nedelja. Ovi dokumenti mogu biti na primer tahografski zapisi ili dežurni spiskovi vozača, ili tovarni listovi.
Podaci tahografa se mogu koristiti da bi se pokazalo da je dato vozilo vraćeno u državu članicu u kojoj je osnovano preduzeće koje njime raspolaže u prethodnih 8 nedelja. Za vozila opremljena pametnim tahografom u skladu sa Uredbom (EU) br. 165/2014 Potražite dostupne prevode prethodnog linkaEN•••, podaci tahografa se mogu dalje koristiti da pokažu da je vozilo vraćeno u jedan od operativnih centara preduzeća u toj državi članici. Kontrola tahografa se može odvijati tokom provere na putu ili u prostorijama i predstavlja pouzdan i efikasan način da se pokaže poštovanje pravila o vraćanju vozila.
U slučaju provere na putu, preduzeće uvek treba da ima mogućnost da dokaže poštovanje obaveze u kasnijoj fazi putem dokumenata i dokaza dostupnih u prostorijama preduzeća.
Kada podaci dostupni u vozilu ili kod vozača nisu dovoljni da se potvrdi usklađenost ili neusaglašenost sa odredbama pravila o vraćanju vozila, kontrola poštovanja obaveze vraćanja vozila treba da se odvija kroz saradnju između kontrolni organ države članice u kojoj je preduzeće aktivno i nadležni organi države članice u kojoj je preduzeće osnovano.
Zaista, nadležni organi država članica imaju obavezu prema članu 18 Uredbe (EZ) br. 1071/2009 da traže dostupne prevode prethodnog linkaSR••• da blisko sarađuju i da brzo pružaju jedni drugima međusobnu pomoć i sa bilo kojim drugim relevantne informacije kako bi se olakšala implementacija i sprovođenje te Uredbe. Nadležni organi bilo koje države članice moraju posebno odgovoriti na zahtjeve za informacijama od svih nadležnih organa drugih država članica i izvršiti provjere, inspekcije i istrage u vezi sa usklađenošću operatera drumskog saobraćaja sa sjedištem na njihovoj teritoriji sa zahtjevom efektivnog i stabilnog osnivanja u državu članicu, uključujući i vraćanje vozila.
