U 2022., obim saobraćaja između Kine i Evrope dostigao je novu prekretnicu uprkos tome što je verovatno bila jedna od najnestalnijih godina u evroazijskom transportu. Prema podacima koje je objavila radna konferencija China National Railway Group Co., Ltd. početkom januara, vozovi Kina-Evropa dostigli su 16.000 putovanja i isporučili 1,6 miliona TEU-a.
Prema Kineskoj nacionalnoj željeznici, te brojke ukazuju na godišnji porast od 9 posto u odnosu na 2021. i 10 posto u odnosu na 2022. Nakon naleta prije tri godine, trend rasta prometa na Putu svile ušao je u stabilan period , s obimom koji se stalno povećava uprkos izazovima.
Razbijanje brojeva
2022. istaknula je diskurs oko rasta prometa na Putu svile. To je zato što je 2022. bila izuzetna godina, veoma izazovna, dodavala je više prepreka ionako krhkom evroazijskom lancu snabdijevanja. Ratno stanje u Ukrajini nakon ruske invazije krajem februara rezultiralo je pesimizmom među željezničkim kompanijama, špediterima i špediterima koji su tražili alternative jer su zapadne sankcije zakomplikovale poslovanje s Rusijom i željeznički tranzit kroz zemlju.
Uprkos predviđanjima da će evroazijski obim doživeti značajan udarac koji će dovesti do njihovog značajnog pada, ti strahovi na kraju nisu potvrđeni. Nasuprot tome, količina transporta između Kine i Evrope je nastavila da raste. Međutim, kada se ispituju te brojke, treba obratiti pažnju na detalje.
Konkretno, ukupni obim protoka Kine i Evrope porastao je tokom 2022. godine, ali to ne ukazuje na stvarni saobraćaj između evropskih zemalja i Kine, budući da Kineska nacionalna železnica Rusiju smatra evropskom destinacijom duž Novog puta svile. S obzirom na to, tih 1,6 miliona TEU-a prevezenih u prošloj godini ne opisuje stvarni promet između Evrope i Kine. Kada se pogleda indeks Evroazijske železničke alijanse, očigledno je da je obim transporta između evropskih čvorišta i Kine smanjen za 31,94 odsto u odnosu na 2021. Konkretno, u 2022. količina Evrope-Kine u istočnom i zapadnom pravcu iznosila je 386.374 TEU. U 2021. ovaj broj je bio oko 618.180 TEU.
Saobraćaj prema zapadu u 2022. godini dostigao je 262.194 TEU-a, što je pad od 30,33 posto u odnosu na 2021. godinu (409.458 TEU-a). S druge strane, promet prema istoku je također opao za 35,14 posto, pri čemu je prevezeno 124.098 TEU umjesto 208.722 TEU-a godinu ranije.
Razlog za brigu?
Kao što je spomenuto, industrija je mjesecima raspravljala o smanjenju kinesko-evropskog obima. Zaista, smanjenje nije zanemarljivo, a evropske kompanije aktivne na Putu svile nosile su se s izazovima koji je donio.
Geopolitička nestabilnost uvijek utiče na poslovanje. Pogotovo u kontekstu sankcija, ograničenja, nestabilnosti tržišta i nesigurnosti kupaca, koji su karakterizirali 2022. u cjelini, smanjeni obim nije bio iznenađenje. Ipak, pad ne ukazuje na budućnost. Uprkos ratu, ukupni promet na Putu svile dostigao je novi maksimum umjesto kolapsa, kako su strahovali mnogi stručnjaci. Povrh toga, bilateralni odnosi između Evrope i Kine nastavljaju da se poboljšavaju, pri čemu obe strane izražavaju volju za bližom saradnjom i ostavljaju prostor za veći rast Puta svile.
Osim toga, relaksacija kineske politike u vezi s Covid-19 mogla bi još više povećati promet Putem svile, počevši od 2023. Nadajmo se da bi trajni prekid vatre u Ukrajini također mogao rezultirati stabilnijim i mirnijim periodom, praćen ponovnim približavanjem rutama Puta svile i saobraćajne mogućnosti.
Na kraju krajeva, kao što je Jakub Walczak iz CH Robinson naglasio tokom Evropskog samita na putu svile 2022., umjesto da se gledaju relativno negativne brojke trenutno, euroazijska željeznička industrija teretnog prometa bi se trebala početi pripremati za sljedeću špicu sezone, koja nije daleko.
